Da li ste nekad razmišljali odakle potiče sedmica i na osnovu čega je ona ustanovljena? Ako pitate zvaničnu nauku, postoje brojne teorije i špekulacije, od kojih nijedna nije vrijedna ozbiljnog razmatranja. Dok je trajanje dana, mjeseca ili godine određeno astronomski, sedmica ne zavisi ni od jednog takvog parametra, te se stoga „naučnici“ nemaju zašta uhvatiti.
Dan je vrijeme za koje se Zemlja jedanput obrne oko svoje zamišljene ose. Mjesec je jedinica za vrijeme koja se koristi za kalendare, i koja je povezana sa prirodnim periodom kretanja Mjeseca, Zemljinog satelita, na nebu. Godina je vrijeme za koje Zemlja načini put oko Sunca. Ali šta je sa sedmicom?
Baš kao i u svakoj oblasti zvanične (kontrolisane) nauke, koja sve radi da prikrije bitne činjenice, tako je i sa porijeklom sedmice.
Šta je to veoma važno što je od nas praktično sakrila ateistička ideologija? Do pojave ateizma i teorije evolucije, niko nije dovodio u pitanje stvaranje planete Zemlje i univerzuma, bez obzira na vrlo različite, nebiblijske i pogrešne vjerske dogme. Tako je opstajala i sedmica. Ateizam je, međutim, uništio poimanje i sjećanje ljudi na (i) sedmicu stvaranja i (ii) pad u grijeh. Zanimljivo je da su francuski komunistički revolucionari (1789-1799), kad su krvavim prevratom osvojili vlast, pokušali zamijeniti sedmicu dekadom, znajući koji je njen značaj.
Biblijski izvještaj o stvaranju, zapisan u knjizi Postanja, na prvim stranicama Svetog Pisma, proglašen je nepouzdanom legendom antičkih naroda ili alegorijom, čak i od strane predstavnika crkava, jer se doslovna biblijska sedmica ne uklapa ni u njihove šeme. Naravno riječ je o šemama obmane.
Dakle, uvodni tekst 1. Mojsijeve knjige glasi: „U početku stvori Bog nebesa i Zemlju.“ Radi se o našoj planeti i univerzumu, o čemu svjedoči dalji izvještaj. Ciklus stvaranja trajao je 6+1 dana. Bog je stvarao šest dana, a sedmi dan je proglasio Danom odmora kao uspomenu na stvaranje.
Vjerovatno ste se sreli sa tumačenjima koja tvrde kako dani koji se pominju u biblijskom izvještaju nisu doslovni, već se zapravo radi o dugim vremenskim periodima i sl. Iza takvih potpuno neargumentovanih špekulacija stoji tzv. teistička evolucija. Teistička evolucija se pojavila tek kad se pojavila klasična, naučna, neteistička evolucija. Prije pojave teorije evolucije nikome nije ni padalo na pamet da vjeruje u teističku evoluciju, a da u isto vrijeme vjeruje da Bog postoji. Sve crkve su do pojave teističke evolucije smatrale da su dani stvaranja doslovni. Međutim, mnogi naučnici su povjerovali u Darvinove ideje da je cjelokupni živi svijet sa svim svojim vrstama, nastao evolucionim procesom, pa su odbacili ono što piše u Bibliji da je Bog stvorio svijet za doslovnih 6 dana. To je pokušaj da se napravi kompromis između biblijskog stvaranja i onoga što uči evolucionistička teorija.
Zapazite vrlo jednostavni biblijski jezik kojim se označava svaki dan stvaranja: „i bilo je veče i bilo je jutro – dan…“ Prvi, drugi, treći, četvrti, peti i šesti dan. Dani nijesu imali imena, već su označavani brojevima, osim sedmog dana koji je Bog posvetio za odmor (vidi 1. Mojsijeva 2:2, 3). Naziv za sedmi dan na hebrejskom jeziku je Šabat, što znači Dan od odmora.
Stvoritelj potvrđuje ovaj sedmični koncept direktnim nalogom u svom moralnom Dekalogu: „Sjećaj se subotnog dana i smatraj ga svetim. Šest dana radi i obavljaj sav svoj posao. A sedmi dan je Subota posvećena Gospodu, tvom Bogu. Ne radi nikakav posao, ni ti, ni tvoj sin, ni tvoja kći, ni tvoj rob, ni tvoja robinja, ni tvoja stoka, ni stranac koji živi u tvom gradu. Jer je za šest dana Gospod stvorio nebesa i zemlju, more i sve što je u njima, a sedmog dana je počinuo. Zato je Gospod blagoslovio Šabatni dan i posvetio ga.“ (2. Mojsijeva 20:8-11) U četvrtoj zapovijesti, Stvoritelj se jasno identifikuje i daje razlog šta razlikuje sedmi dan od ostalih RADNIH dana. Prema biblijskom kalendaru, Šabat počinje šestog dana sa zalaskom sunca i traje do sjutradan, opet do zalaska sunca.
Koji dan je sedmi?
Prema današnjem kalendaru, zvanični dan odmora je nedjelja. Nedjelja se takođe smatra sedmim danom u sedmici. Tradicionalne crkve i same drže i nameću taj stav.
Da vidimo prvo šta su uradili „crkveni oci“ i kako je zapravo ozvaničena nedjelja kao dan odmora.
Iz istorije nalazimo jasnu spregu između državnih i crkvenih autoriteta u zamjeni dana odmora. 7. marta 321. godine rimski imperator Konstantin Veliki izdao je sledeću naredbu: „Na časni Dan Sunca neka se svi gradski službenici stanovnici gradova i zanatlije odmaraju. Samo oni koji se bave zemljoradnjom mogu slobodno obavljati svoje poslove.“[1]
Ovo je bio prvi zvanični u seriji koraka koje su „hrišćanski“ imperatori preduzeli u regulisanju držanja nedjelje. Vrlo važno je zapaziti da njihova terminologija nije biblijska, tj. oni ovaj dan nijesu nazivali Šabatom ili subotom, već „Danom Sunca“. Sunce je bilo vrhovno božanstvo među drevnim paganskim narodima. Obožavanje sunca, bilo je svugdje prisutno u predhrišćanskom periodu. Bog sunca bio je vrhovni bog starih naroda, i svi su svetkovali nedjelju, osim Jevreja, koji su se držali onoga što Gospod kaže u četvrtoj zapovijesti. Tokom drugog i trećeg vijeka kult Mitraizma ili obožavanja sunca bio je zvanična religija Rimskog carstva. Imali su svoju organizaciju, hramove, sveštenstvo, haljine… Takođe su imali i jedan zvanični dan obožavanja, putem čega se odavao naročiti značaj suncu. Taj dan se nazivao „Prečasni Dan Sunca“, na latinskom, Dies Solis. Bio je to prvi dan u sedmici, odakle potiče engleski naziv „Sunday“ ili njemački „Zontag“. Kada je Konstantin posle svog navodnog „obraćenja u hrišćanstvo“ utjerao svoje paganske horde u crkvu, oni su proslavljali Dan sunca kao njihov dan obožavanja boga sunca. Kako bi primili novu ekumensku religiju, Konstantin je prihvatio njihov dan svetkovanja nedjelje umesto hrišćanske subote (Šabata) koja je svetkovana od strane svih biblijskih vjernika, uključujući Isusa i njegove sledbenike. Careva politika je bila da na taj način sjedini interese hrišćanstva i neznaboštva, te da sve to iskoristi u cilju učvršćivanja svoje vlasti. Sa druge strane u crkvi, posebno među neposvećenim episkopima željnih moći, vlasti i slave, našao je svoje saradnike na tom poslu. Oni (episkopi) su vidjeli šansu i radili na tome da neznabošci makar formalno prihvate hrišćanstvo, što bi povećalo silu, moć i uticaj crkve. Nadalje, crkva bi u vojsci imala snažnog saradnika za svjetovne planove.
To je bio prvi i najveći korak za ukidanje četvrte zapovijesti. Koliko god da je ovo vodilo u bezakonje, odnosno u grijeh, ono što je uslijedilo kasnije bilo je još strašnije. A uslijedilo je praktično ukidanje ostalih Božjih zapovijesti i praksa crkve da umjesto da prva osudi bezakonje u svojim redovima, brani prestupnike svojim autoritetom.
„Pošto je Mitra predstavljao nepobjedivo sunce, a sunce je važilo za carsku zvijezdu, religija je zatražila cara koji će da posluži kao predstavnik Mitre na zemlji. Rimski imperator je po svemu sudeći bio jasno označen kao pravi car. U oštrom kontrastu hrišćanstva, mitraizam je prepoznao cezara kao nosioca božanske blagodati. Njegovo prihvatanje je bilo toliko da je bio u stanju hrišćanskom svijetu nametnuti svoj sopstveni Dan sunca i zamijeniti ga umjesto Šabata; rođendan njegovog sunca, 25. decembar, kao Isusov rođendan“.[2]
Iz „Preobražaja Katehizma Katoličke doktrine“ od prečasnog Peter Giermann-a čitamo:
„Pitanje: Koji je Dan odmora? Odgovor: Subota je Dan odmora. Pitanje: Zašto mi svetkujemo nedjelju umjesto subote? Odgovor: Mi svetkujemo nedjelju umesto subote zato što je Katolička Crkva na Laodikejskom saboru (363-364. n.e. – prim. aut.) izvršila promjenu svetosti sa subote na nedjelju“.
Dakle nije Biblija ta koja daje nalog za promjenu subote u nedjelju već crkva.
„Pitanje: Imate li bilo kakav drugi dokaz koji dokazuje da Crkva ima moć da uspostavlja pravila svetkovanja? Odgovor: Da nije imala takvu moć, ne bi mogla uticati na to da se skoro svi moderni pripadnici religija slože sa njom. Ona ne bi mogla izvršiti zamjenu svetkovanja nedjelje, prvog dana sedmice, umjesto svetkovanja subote, sedmog dana, to je promjena za koju nema autoriteta u Svetom Pismu“. („Doktrinarni Katehizam“, Steven Keenan)
Na saboru u Trentu (1545-1563) sazvanom od strane Pape, arhiepiskop iz Ređija, (Reggio), po imenom Gaspare de Fosso kaže: „S druge strane, zakonska pravila koja je učio Gospod prestala su da važe posredstvom autoriteta crkve. Subota, najslavniji dan u zakonu promijenjena je u Gospodnji dan… Ovaj i slični predmeti nijesu prestali putem Hristovog učenja, jer je On govorio da je došao da ispuni zakon a ne da ga uništi, nego su zamijenjeni autoritetom crkve.“[3]
U crkvenoj literaturi mogu se pronaći različita opravdanja i tumačenja koja podržavaju svetkovanje prvog dana sedmice umjesto sedmog. Neki crkveni „oci“, kao na primjer Barnaba iz Aleksandrije, znajući naravno za nepobitnu činjenicu da je subota sedmi dan, nazivali su nedjelju „osmim danom“. Glavni argument za koji su se hvatali bilo je Hristovo vaskrsenje u prvi dan sedmice. Međutim, takav stav nema ni najmanje biblijsko uporište.[4] Mesija (Hrist) je svojim vaskrsenjem ispunio Praznik prvina koji je svake godine padao u prvi dan sedmice, i ništa više od toga ne može se pripisati tom danu u kontekstu vaskrsenja.
Ključni razlozi promjene
Ako bismo sumirali ključne razloge zamjene prenošenja sedmičnog odmora sa sedmog na prvi dan u sedmici, oni su sledeći:
(i) Pobuna protiv Boga i Njegovog zakona, čiji glavni inicijatori i predstavnici su bili Nimrod, unuk Hama, jednog od Nojevih sinova, Semiramis i Tamuz, ličnosti koje su utemeljile okultizam i satanizam koji se proširio na sve narode, u raznim modifikovanim oblicima. Velike civilizacije starog svijeta baštinile su i prenosile ovu misterijsku religiju, počevši od Vavilona, Egipta, Persije, Grčke i Rima. Oni su postali „planetarni bogovi“ i „sveto trojstvo“ – Otac, Majka i Sin. Otuda i lažni dan odmora posvećen bogu Sunca – Nimrodu ili njegovom duhovnom mentoru – Sotoni. Tako su inicijatori promjene Šabata zapravo bili ekumenisti koji su napravili kompromisnu religiju i prisvojili monopol nad hrišćanstvom.
(ii) Antisemitizam. – Crkvene vođe, pod patronatom države, željeli su se po svaku cijenu distancirati od Jevreja i njihove religije, presijecajući sve veze, od kojih je najtipičnija upravo Subota. Pojam „semitizam“ potiče od imena Sim ili Šem, jednog od tri Nojeva sina, koji je bio nosilac izvorne biblijske vjere, kao što je Ham, suprotno tome, raširio prokletstvo nemorala i okultizma (vidi Postanje 9:21-27; 10:6-11 i 11:1-9). Prije Potopa, stav dvije ličnosti, dva Adamova sina, Abela i Kaina, takođe je napravio polarizaciju između onog što Biblija naziva „sjeme ženino“ (Božji sledbenici) i „sjeme zmijino“ (satanisti). Kain nije poštovao Božje uredbe tipske službe, koja je bila slika Plana spasenja, već je ustanovio religiju po svom nahođenju (vidi 1. Mojsijeva 4:1-16). Istorija se ponovila i ponavlja se i dan danas.
(iii) Usko vezano sa antisemitizmom, već u ranim vjekovima otpada, razni kvazi hrišćanski teolozi, zadojeni paganskom filozofijom i okultističkim idejama, sistematski su radili na uništavanju Biblije kao cjeline i odvajanju Novog Saveza od Starog. Tako su postavljene određene premise koje vjekovima truju hrišćanstvo: a) da je Zakon ukinut pod Novim Savezom na račun milosti; b) da su Isus Hrist i/ili apostoli uspostavili novu religiju, nezavisno od Starog Saveza; c) da je hrišćanstvo liberalna vjera, suprotstavljena „strogom“ Bogu Starog Saveza; d) da „hrišćanski“ teolozi („oci“) i crkva imaju autoritet iznad Božje Riječi za uspostavljanje svojih kompromisnih dogmi.
(iv) Duhovna identifikacija sa pobunjenikom protiv Boga – Sotonom – i prihvatanje njegovog autoriteta (tijesno s ovim vezan je „žig zvijeri“ – vidi Otkrivenje 13. glava).
Imena dana u sedmici
Kao što smo vidjeli, u antička vremena, dani u sedmici nijesu imali imena, osim sedmog dana – Šabata. Šesti dan bio je dan pripreme za Šabat.
Međutim, među neznabožačkim narodima bilo je popularno obožavanje nebeskih tijela, preko astrologije i drugih okultnih nauka. U najvećem broju jezika koji za osnovu imaju latinski, nazivi dana u sedmici dati su po imenima sedam planeta antičkog vremena.
Engleski | Francuski | Naziv planete |
Sunday | Dimanche | Sunce |
Monday | Lundi | Mjesec |
Tuesday | Mardi | Mars |
Wednesday | Mercredi | Merkur |
Thursday | Jeudi | Jupiter |
Friday | Vendredi | Venera |
Saturday | Samedi | Saturn |
U nekim jezicima, kao na primjer u portugalskom, ruskom ili srpskom, zadržalo se numeričko navođenje dana. Portugalski: segunda-feira, terça-feira, quarta-feira, quinta-feira, sexta-feira, sabado, domingo (zapazimo da ponedjeljak broje kao drugi dan, što je tačno). Numerički slijed u srpskom ili ruskom jeziku nije pravilan, jer je crkva u sprezi sa državom već ranije odradila „posao“ u promjeni dana odmora, iako se u pravoslavnom crkvenom kalendaru može vidjeti da sedmica počinje nedjeljom.U engleskom, neki anglo-saksonski bogovi zamijenili su rimske: za utorak Tju (Tiw), srijedu Voden (Woden), četvrtak Tor i petak Freja (uzgred, od ove „boginje“ potiče post petkom na ribi).
Interesantno je zapaziti da u nekim azijatskim jezicima, kao što su indijski, japanski ili korejski, takođe nalazimo imena dana po planetama.
Takođe treba primijetiti da je u velikom broju jezika sačuvana određena modifikovana verzija naziva Šabat za sedmi dan, uključujući i naziv na našem jeziku – subota.
Ne postoji nijedan dokaz da je sedmični ciklus ikada prekinut ili promijenjen, pa ni prilikom promjene kalendara. Ne samo u Bibliji, već i u svakoj dobroj enciklopediji naći ćete podatak da je prvi dan sedmice današnja nedjelja, a sedmi subota.
Možemo zaključiti da je najpouzdaniji drevni izvor – Biblija ili Božja Riječ – u određenju sedmičnog ciklusa jedini mjerodavan, ako hoćemo da poštujemo našeg Stvoritelja. Ukoliko to nećemo, ili smatramo da postoje drugi autoriteti, a iz istorije je lako zaključiti ko su oni i kakvi su im bili ciljevi, onda u najmanju ruku upadamo u grijeh intelektualnog nepoštenja, lažući sebe i druge. Pošto većina ljudi vjeruje da je Božji Zakon ukinut ili „prevaziđen“, ima li smisla pominjati činjenicu da je u teokratiji u drevnom Izraelu bila propisana smrtna kazna za kršitelje Šabata?[6] Da li bi takvima nešto značilo što Božja Riječ u poslednjoj knjizi Biblije, Otkrivenju, kaže sledeće: „Srećni su oni koji tvore zapovijesti Njegove, da bi imali pravo na drvo života, i da uđu na kapije u grad.“[7] Ili u knjizi proroka Isaije: „‘Jer kao što nova nebesa i nova zemlja koje stvaram stoje preda mnom’, govori Gospod, ‘tako će stajati i vaše potomstvo i vaše ime. Od mladine do mladine i od Šabata do Šabata svako će tijelo dolaziti da se pokloni preda mnom’, kaže Gospod.“[8]
Toliko o tome. Pametnom valjda dosta.
Pavle Simović
__________________________
[1] Codex Just knjiga II. titr.12 loi 3. Isti tekst može se naći u Mosheim Historie ecclestiastique IV. siecle, part. II srct. 5. [2] „Istorija Hrišćanstva u svijetlu savremenog shvatanja“, Dr Gilbert Murray M.A.,D.Litt, LLD, FBA. [3] Gaspare de Fosso, Adress in the 17th Session of the Council og Trent, 18.01.1562. in Mansi Sacrorum, vol 33. [4] Vidi „100 činjenica o suboti“. [5] Vidi 1. Mojsijeva 3:15. [6] Vidi 2. Mojsijeva 31:12-18. [7] Otkrivenje 22:14. [8] Isaija 66:22, 23.